“Δεν τίμησε το έθιμο”: Ο Τούρκος Πρόξενος στο επίκεντρο αρνητικών σχολίων

 

Στα τέλη Νοεμβρίου, η κοινότητα των Μπεκτασήδων-Αλεβιτών της Θράκης βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ του εξωστρεφούς εορτολογικού κύκλου και της χειμερινής πνευματικής περισυλλογής. Έχοντας ολοκληρώσει τις αγροτικές εργασίες και το Κουρμπάνι του Μουρσέλ Μπαλί Μπαμπά στις αρχές του μήνα, η κοινότητα διανύει τη φάση ολοκλήρωσης των υπαίθριων ιεροπραξιών με την τέλεση του Κουρμπανιού της «Ενότητας» (Birlik) στον κεντρικό τεκέ του Σεγίτ Αλή Σουλτάν. Η περίοδος αυτή σηματοδοτεί το οριστικό κλείσιμο των δημόσιων τελετουργιών στους τουρμπέδες και την είσοδο στην «καρδιά του χειμώνα», όπου οι θρησκευτικές πράξεις μεταφέρονται στα τζέμεβί για τα Τζεμ και την υποδοχή των νέων μελών.

Μέσα σε αυτό το τελετουργικό και εποχικό πλαίσιο εντάσσεται και η ετήσια τελετή στον οικισμό Μεσημέριον, όπου τελείται το παραδοσιακό Κουρμπάνι του «Ταστσί Μπαμπά» (Taşçı Baba Türbesi kurbanı)*, ένα από τα παλαιότερα και πιο χαρακτηριστικά τοπικά τάματα της περιοχής του Σουφλίου. Η συγκεκριμένη τελετή, συνδεδεμένη με τη μνήμη του ταπεινού τεχνίτη-αγίου της παράδοσης, λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στο λαϊκό θρησκευτικό βίωμα και στην κοινοτική συνοχή, διατηρώντας ζωντανό το συλλογικό σώμα του χωριού.

Φέτος, η τελετή πραγματοποιήθηκε στις 29 Νοεμβρίου, συγκεντρώνοντας πλήθος πιστών και κατοίκων από τα γύρω χωριά. Το κλίμα ήταν αυτό της ολοκλήρωσης ενός κύκλου· μια στιγμή όπου οι άνθρωποι προσέρχονται για την καθιερωμένη τελετή στον ταφικό χώρο του Ταστσί Μπαμπά και μοιράζονται το φαγητό που ετοίμασε η κοινότητα.

Διερχόμενοι από τον χώρο, σύμφωνα με το RodopiPress που παρακολούθησε και αυτό το θρησκευτικό-λαογραφικό δρώμενο, ήταν ο Τούρκος Πρόξενος συνοδεία φιλοπροξενικών μικροπαραγόντων ανάμεσά στους οποίους και ο παραθρησκευτικός παρακρατικός μικροπαράγοντας Ιμπραήμ Σερήφ,ο οποίος και κυκλοφορεί ανεμπόδιστα όχι μόνο στο Ν. Ροδόπης αλλά και το Ν. Έβρου με την ανοχή της Πολιτείας!.. . Οι φιλοπροξενικοί (κατόπιν εορτής) μέσα από αναρτήσεις στα μκδ ανέφεραν πως “στην τελετή παρέστησαν ο Τούρκος Πρόξενος Αϊκούτ Ουνάλ, ο (ψευδο)μουφτής Κομοτηνής Ιμπραήμ Σερηφ και στελέχη της μειονότητας, υπογραμμίζοντας το πνεύμα «προσφοράς για το καλό του Θεού».

Ωστόσο, η εικόνα επί τόπου ανέδειξε σημαντικές αποκλίσεις από τις επίσημες περιγραφές. Ο Πρόξενος Ουνάλ και η σύζυγός του κάθισαν σε ξεχωριστό σημείο μαζί με τον Ιμπραήμ Σερίφ και μέλη της συνοδείας τους, ενώ οι  Έλληνες θεσμικοί τήρησαν αποστάσεις από τον Πρόξενο. Στη συνέχεια ο Πρόξενος και η συνοδεία του αποχώρησαν πριν τη διανομή του φαγητού. Η κίνησή τους αυτή σχολιάστηκε έντονα από τους κατοίκους, οι οποίοι –αφού κάθισαν στα τραπέζια– εξέλαβαν την αποχώρηση ως μη τιμητική και ενδεχομένως προσβλητική, θεωρώντας ότι «δεν καταδέχθηκε» το κοινό γεύμα που αποτελεί κεντρικό στοιχείο του τάματος.

Την ίδια στιγμή, οι τοπικοί θεσμικοί είχαν σταθερή παρουσία στην εκδήλωση. Μεταξύ άλλων παραυρεθηκαν ο Αντιδήμαρχος Σουφλίου Δημήτριος Δαρούσης, ενώ η Αντιπεριφερειάρχης Οικονομικών, Πολιτισμού και Εθελοντισμού Φανή Μπαχαρίδου φρόντισε να μην συμπέσει με τον Πρόξενο, πράγμα που δεν ήταν δύσκολο μιας και αυτός έφυγε πολύ νωρίς καιθώς στη συνέχεια  αποχώρησε αστραπιαία με την συνοδεία του!

Το Κουρμπάνι του Ταστσί Μπαμπά ολοκληρώθηκε κανονικά και το κοινό γεύμα μοιράστηκε, οι ευχές ανταλλάχθηκαν και η εκδήλωση σφράγισε το τέλος του ετήσιου κύκλου των υπαίθριων τελετουργιών της κοινότητας του Μεσημέριου. Σε μια στιγμή όπου η πνευματική ζωή μετακινείται από τη φύση στους κλειστούς χώρους της χειμερινής περιόδου, η τελετή του Ταστσί Μπαμπά παρέμεινε –παρά τις πολιτικές αποχρώσεις– ένας βαθύς πυλώνας παράδοσης και συλλογικής μνήμης για τους ανθρώπους του χωριού.

*Taşçı Baba = ο “Άγιος–Προστάτης” των εργατών, των μαστόρων και της κοινότητας, με ισχυρή λαϊκή και τελετουργική παρουσία στο Μεσημέριον, όπου διατηρείται ο τάφος/τουρμπές του και τελείται το ετήσιο κουρμπάνι.