22 χρόνια χωρίς απάντηση… (video)

 

Θα περίμενε κανείς ότι μετά απο 22 χρόνια τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ θα ζητούσαν “συγγνώμη” για τους θανάτους των εργαζομένων στα σερβικά μέσα ενημέρωσης στο Βελιγράδι αλλά και ξένων δημοσιογράφων κατά την διάρκεια των βομβαρδισμών του 1999.

Για όσους το ζήσαμε, οι μνήμες από τον βομβαρδισμό του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού RTS στο Βελιγράδι όπως και άλλων υποδομών , κτιρίων και εξοπλισμού σε όλη την σερβική επικράτεια, είναι ζωντανές.

Κατ’αρχήν μιλάμε για την ψυχρή εκτέλεση 16 εργαζομένων στο κεντρικό κτίριο του RTS που προστίθενται στην μακρά λίστα των άμεσων θυμάτων ή των παραπλεύρων απωλειών της υπερδεκαετούς γιουγκοσλαβικής κρίσης που κόστισε τεράστιες απώλειες στον δημοσιογραφικό κόσμο.

Σε προηγούμενο σημείωμά μας είχαμε διατυπώσει σειρά ερωτημάτων που έμειναν αναπάντητα (;) αλλά η μεγαλύτερη απάντηση ίσως βρίσκεται σ’έναν και μοναδικό στόχο: να φιμωθεί κάθε διαφορετική αντίληψη από αυτή που βολεύει τους σχεδιαστές των πολέμων του μέλλοντος.

Με τα πλήγματα που δέχθηκε συνολικά το δημοσιογραφικό επάγγελμα στην Γιουγκοσλαβία άνοιξε η πόρτα των επιθέσεων εναντίων των ΜΜΕ στις εμπόλεμες ζώνες την τελευταία δεκαετία και η δημοσιογραφία έγινε περισσότερο επικίνδυνη από ποτέ.

Οι ανταποκριτές, οι πολεμικοί ή διπλωματικοί συντάκτες προκειμένου να ασκήσουν το θεμελιώδες δικαίωμα στην πληροφόρηση, και να αποκτήσουν την πραγματική και ευρύτερη εικόνα της κατάστασης της σύγκρουσης, εισέρχονται στο πεδίο της μάχης . Λόγω της φύσης του επαγγέλματός τους, εκτίθενται σε κινδύνους που σχετίζονται με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και με τη στοχευμένη βία και, επομένως, μπορούν να λογοκριθούν, να τραυματιστούν, να τεθούν υπό κράτηση, να απαχθούν, να βασανιστούν και, τέλος, να σκοτωθούν, είτε εσκεμμένα είτε ακούσια κατά τη μετάδοση των συγκρούσεων, ως παράπλευρες απώλειες.

Μετά από αυτή την επίθεση έχουμε κι άλλες επιθέσεις εναντίον εγκαταστάσεων ΜΜΕ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2003 αμερικανικός πύραυλος έπληξε τα γραφεία του Αλ-Τζαζίρα στην Βαγδάτη όπου σκοτώθηκε ο ανταποκριτής του Ταρίκ Αγιούμπ, και τραυματίστηκε ένας εικονολήπτης από αμερικανικό πύραυλο που έπληξε τα γραφεία . Το Στέιτ Ντιπάτμεντ δήλωσε πως επρόκειτο για “τραγικό λάθος” κι εξέφρασε τη βαθύτατη λύπη του για το συμβάν.Εν τω μεταξύ, εξέπνευσε ο εικονολήπτης του πρακτορείου Ρόιτερ, Τάρας Προτσιούκ, ηλικίας 35 ετών, ο οποίος είχε τραυματισθεί από την αμερικανική οβίδα που είχε πλήξει νωρίτερα το ξενοδοχείο “Παλαιστίνη” στη Βαγδάτη, όπου μένουν οι περισσότεροι ξένοι δημοσιογράφοι.Λίγο αργότερα, εξέπνευσε και ο 37χρονος Ισπανός εικονολήπτης Χοσέ Κούσο, ο οποίος είχε τραυμαστισθεί από την αμερικανική οβίδα που έπληξε το ξενοδοχείο “Παλαιστίνη”.Οι Αμερικανοί δήλωσαν πως ένα από τα δικά τους άρματα μάχης έπληξε το ξενοδοχείο όταν δέχτηκε πυρά απ’το εσωτερικό του κτιρίου.Εξ άλλου, ζημίες υπέστησαν σε ένα άλλο περιστατικό και τα γραφεία ενός άλλου αραβικού καναλιού, του Αμπού Ντάμπι ΤV. Να μην ξεχάσουμε και τις οιεπιθέσεις του Ισραηλινού στρατού εναντίον των ΜΜΕ στο Λίβανο,το 2006 και στη Λωρίδα της Γάζας, αργότερα,που δικαιολογούνται ύστερα από την επίθεση του ΝΑΤΟ.

Στους βομβαρδισμούς του 1999 το ΝΑΤΟ μπορούσε να αποφύγει την καταστροφή στόχων για τους οποίους δεν ήταν σίγουρο ότι εξασφαλίζουν αμυντικό και στρατηγικό πλεονέκτημα στον Γιουγκοσλαβικό στρατό ενώ από την άλλη πλευρά ήταν δεδομένη η πρόκληση “παραπλεύρων απωλειών”.Επίσης στο βαθμό που οι βληθέντες στόχοι ήταν μέσα μαζικής συγκοινωνίας και μεταφοράς, μέσα επικοινωνίας κι ενημέρωσης,γέφυρες,βιομηχανικές και τεχνικές εγκαταστάσεις, ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, σχολικά και νοσηλευτικά ή κτίρια και προστατευόμενα πολιτιστικά μνημεία το ΝΑΤΟ έπρεπε σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το άρθρο 57, να αποφύγει την δράση του επί αυτών των στόχων. Οποιαδήποτε παραβίαση των ανωτέρων άρθρων των Συμβάσεων μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο έρευνας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης για τις παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου στην πρώην Γιουγκοσλαβία.(Πρώτο Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο, Τμήμα IV, άρθρα 48-58 και αφορούν την προστασία άμαχου πληθυσμού, )

Ποιοί άραγε φοβούνται τους Δημοσιογράφους;